Moderne Samenlevingen in balans in een notendop

Moderne Samenlevingen in balans in een notendop

Wat zijn moderne samenlevingen in balans? Het zijn egalitaire, vreedzame, bloeiende en stabiele samenlevingen waar de mens leeft in harmonie met medemensen, planten en dieren en de natuur in het algemeen. Vanuit een traditionele levenswijze bewaren sommige inheemse culturen een ecologisch evenwicht. Zij huldigen een holistisch wereldbeeld dat is gebaseerd op inzicht in de universele en kosmische wetten. Zij hebben beproefde vormen van samenleven ontwikkeld, die tot op de dag van vandaag wereldwijd overleven.

Samenlevingen in balans zijn egalitaire culturen, die door sommigen ook wel matriarchaten worden genoemd. Hier zijn vrouwen en mannen (en het vrouwelijke en mannelijke aspect) niet alleen gelijkwaardig aan elkaar maar vrouwen vervullen er een centrale en verbindende rol. Familierelaties zijn belangrijk, zoals die van de moeder met haar broers en zussen, de moeder met haar kinderen en kleinkinderen. Zussen voeden samen hun kinderen op en voor die kinderen zijn ze allen hun moeder. Hun broers vervullen vaak de sociale vaderrol. Er is seksuele vrijheid, ook voor andersgeaarden. Er is sprake van zachtheid en zorg naar kinderen en ouderen. Agressie, huiselijk geweld, incest en eenzaamheid onder jong en oud bestaan hier niet. Dwang en dominantie gelden als contraproductief.

Geen dominantie-structuren in oude en moderne samenlevingen in balans. Meest wezenlijk is dat ze geen onderdrukkende structuren hebben. Onderzoekers van hedendaagse egalitaire culturen of matriarchaten zijn tot de conclusie gekomen dat er in deze samenlevingen balans is tussen mens, dier, plant en mineraal. Balans is tussen geslachten, generaties en maatschappelijke groepen. Men leeft in balans met zichzelf, de ander, de natuur en de kosmos.

Geen geweld. Hier zijn geen generatieconflicten, of conflicten tussen geslachten en maatschappelijke groepen. Hier zijn geen incest, geen verkrachtingen, geen agressie en geweld, geen diefstal, geen corruptie, witte boordencriminaliteit, milieuschandalen, advocaten, rechters en rechtbanken. (Göttner, Gesellschaft in Balance, 9).
Hier is individuele vrijheid voor jong en oud ook op seksueel gebied. Er is ruimte voor alles en allen in de individuele eigenheid en uniekheid. Er is stabiliteit, harmonie en vrede. Overheersingmechanismen van individuen of groepen gelden als contraproductief.

Moderne samenlevingen in balans zijn veelkleurig. De distributie van goederen is in handen van de vrouwen, hetgeen niet betekent dat zij de mannen overheersen. Er is evenwicht en balans. Het is geen eenheidsworst in de zin van gelijke monniken, gelijke kappen. Natuurlijke verschillen tussen geslachten en generaties worden gerespecteerd en geëerd. Allen hebben een eigen waardigheid en door allemaal goed te zijn in ieders ‘eigen ding’ vullen de mensen elkaar aan en functioneren in harmonie met elkaar en hun omgeving. Er is veelkleurigheid en veelzijdigheid die altijd met de grootste zorg in stand wordt gehouden.
Aan de egalitaire samenleving ligt een concept van moederlijke waarden uit de cultuurperiode van het moederland ten grondslag. Een matriarchale samenleving is gebaseerd op behoefte; ze is niet gewelddadig en gewoon menselijk. De principes van zorgdragen, voeden en in harmonie en balans samenleven als groep binnen de natuurlijke leefomgeving, doordesemen de matriarchale samenleving op alle niveaus: economisch, sociaal, politiek, cultureel en spiritueel.

Kenmerken egalitaire samenlevingen of moederculturen in balans:

  1. in spiritueel/religieus opzicht gebaseerd op voorouderverering, sjamanisme en eenzijn met de kosmos. Voorouderverering in matrilineair verwantschapsysteem.
  2. in cultureel opzicht gebaseerd op een cyclisch besef van wedergeboorte
  3. in sociaal opzicht gebaseerd op gelijkwaardigheid en wederzijdse hulp
  4. in economisch opzicht egalitair en niet cumulatief; Gift-economy
  5. in politiek opzicht gebaseerd op consensus of eensgezindheid

Hoe zijn egalitaire of matriarchale samenlevingen ingericht? Matriarchale samenlevingen zijn sacrale samenlevingen waarin er tussen het sacrale en profane geen onderscheid wordt gemaakt; waarin er geen onderscheid wordt gemaakt tussen natuur en mens, of tussen natuur en cultuur. Het zijn sociaal en politiek gezien maatschappijen die berusten op verwantschap. Er is een verbondenheid met kosmos, natuur, landschap, plant, dier en mens. Deze kosmische verbondenheid weerspiegelt zich in de beleving van het landschap en weerspiegelt zich in mythen en rituelen en respectvolle menselijke relaties.
Iedere cultuur vertoont een archaïsche oerlaag van verwantschap, totemisme, sjamanisme en mythologie. Die matriarchale oerlaag kom je tegen:

  1. in de directe verering van de natuur
  2. in de voorouderverering en met name verering van een voormoeder met goddelijke status
  3. in de analogie van het lichaam van de oermoeder met structuren in het landschap
  4. in de overvloedig voorkomende sacrale venuskunst
  5. in beeld- en symbooltaal in kleding, sieraden, textiel en ceramiek.
  6. in de orale traditie die voortleeft in de mythe, het sprookje en het volksverhaal
  7. in volksgebruiken- en gewoonten die, voortkomend uit oudere sacrale rituelen, tot op de dag van vandaag voortleven


Lees ook het artikel ‘Over partnerschapsculturen en samenlevingen in balans’